“Cảm xúc trong công việc – bạn để cảm xúc dẫn lối hay kiểm soát chúng?”
Trong công việc và cuộc sống, cảm xúc luôn đóng vai trò như một con dao hai lưỡi.
Nó có thể là động lực lớn lao hoặc rào cản nếu bạn không làm chủ được chúng.
Bạn đã từng để cơn giận phá vỡ sự hợp tác đội nhóm hay lo lắng đến mức không thể quyết định sáng suốt?
Kiểm soát cảm xúc không phải “che giấu,” mà là nghệ thuật làm chủ, định hướng cảm xúc một cách tích cực.
Đây chính là kỹ năng cốt lõi mà mọi lãnh đạo, quản lý hay nhân sự ở mọi cấp bậc cần sở hữu để thành công.
Cùng khám phá cách làm chủ cảm xúc qua bài viết này và hành trình trở thành phiên bản xuất sắc nhất của bạn!
1. Cảm xúc – Rào cản hay động lực cho sự nghiệp?
“Bạn đã bao giờ đưa ra một quyết định mà sau này phải hối hận chỉ vì không kiềm chế được cảm xúc?”
Trong doanh nghiệp, áp lực là thường xuyên, và cảm xúc chính là “bài kiểm tra năng lực”.
Những cơn tức giận, sự lo lắng hay thất vọng có thể khiến bạn mất bình tĩnh và đưa ra những quyết định sai lầm.
Nhưng ngược lại, khi kiểm soát tốt nó, bạn có thể biến áp lực thành động lực mạnh mẽ để tiến lên.
Hãy tưởng tượng: Một cuộc họp kinh doanh quan trọng đang diễn ra, nhưng kết quả doanh số không đạt kỳ vọng.
Lãnh đạo mất kiểm soát dễ bùng nổ cơn giận, làm đội nhóm mất tinh thần và vấn đề thêm nghiêm trọng.
Một lãnh đạo EQ cao sẽ bình tĩnh, đặt câu hỏi thấu đáo và khơi dậy động lực để cả nhóm cùng tìm giải pháp.
Điểm khác biệt duy nhất nằm ở khả năng kiểm soát cảm xúc.
Kiểm soát được nó giúp quyết định sáng suốt, truyền cảm hứng và xây dựng mối quan hệ bền vững.
2. Tại sao kiểm soát cảm xúc lại quan trọng trong môi trường doanh nghiệp?
2.1. Cảm xúc ảnh hưởng đến quyết định và hiệu suất công việc
Nghiên cứu từ Đại học Harvard cho thấy 75% quyết định công việc bị chi phối bởi cảm xúc hơn là dữ liệu thực tế.
Cơn giận, lo lắng hay sợ thất bại đều có thể dẫn đến quyết định sai lầm.
Hãy tưởng tượng: Một quản lý vì áp lực doanh số vội cắt giảm nhân sự, vô tình đánh mất những tài năng quan trọng.
Ngược lại, lãnh đạo làm chủ cảm xúc sẽ bình tĩnh phân tích số liệu và tìm giải pháp hợp lý.
Sự khác biệt này quyết định thành bại và ảnh hưởng đến lòng tin, tinh thần đội ngũ.
2.2. Cảm xúc là “sóng ngầm” ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
Cảm xúc không chỉ cá nhân mà còn ảnh hưởng tập thể; lãnh đạo mất bình tĩnh dễ tạo môi trường tiêu cực.
Ngược lại, người làm chủ được nó sẽ truyền năng lượng tích cực, tạo động lực và thúc đẩy đoàn kết đội ngũ.
Bạn có biết: Môi trường làm việc tích cực không chỉ đến từ đãi ngộ hay cơ sở vật chất, mà từ cách quản lý và điều hướng chúng.
Hãy nhớ rằng: Kiểm soát cảm xúc không phải là kìm nén chúng, mà là lựa chọn cách phản ứng tốt nhất để đạt được kết quả tích cực.
3. Hành trình làm chủ cảm xúc: 3 bước giúp bạn kiểm soát hiệu quả
3.1. Thấu hiểu bản thân – Bước đầu để kiểm soát cảm xúc
“Bạn không thể kiểm soát điều mà bạn không hiểu.”
Thấu hiểu bản thân là chìa khóa kiểm soát cảm xúc, giúp nhận diện nguồn gốc và điều chỉnh hành vi hiệu quả.
- Gợi ý thực hành:
- Viết nhật ký cảm xúc: Ghi lại những tình huống khiến bạn vui, buồn, tức giận mỗi ngày. Điều này giúp bạn nhận diện các tác nhân gây ra cảm xúc tiêu cực.
- Tự hỏi bản thân: “Cảm xúc này xuất phát từ đâu?” và “Liệu nó có đáng để tôi phản ứng mạnh mẽ như vậy không?”
Khi bạn hiểu rõ bản thân, bạn sẽ biết cách làm chủ những gì đang diễn ra bên trong mình.
3.2. Nghệ thuật tạm dừng trước khi phản ứng
“Bình tĩnh là sức mạnh lớn nhất trong lúc áp lực cao nhất.”
Học cách tạm dừng trước khi phản ứng là một nghệ thuật giúp bạn giữ được sự sáng suốt.
- Chiến lược “Quy tắc 10 giây”: Khi tức giận hoặc lo lắng, hãy:
- Hít một hơi thật sâu, giữ trong 5 giây và thở ra từ từ.
- Đếm từ 1 đến 10 để tâm trí có thời gian bình tĩnh.
- Hỏi bản thân: “Phản ứng này có giúp tôi giải quyết vấn đề không?”
Mẹo nhỏ: Hãy tạm rời tình huống vài phút, uống ly nước mát hoặc dạo ngắn để “reset” nó.
3.3. Chuyển hóa cảm xúc tiêu cực thành hành động tích cực
“Cảm xúc tiêu cực không phải là kẻ thù – nó là cơ hội để bạn học hỏi và phát triển.”
Thay vì kìm nén hoặc né tránh cảm xúc tiêu cực, hãy học cách chuyển hóa chúng thành sức mạnh.
- Các cách chuyển hóa cảm xúc:
- Thay đổi trạng thái cơ thể: Đứng thẳng lưng, mỉm cười hoặc vận động nhẹ để gửi tín hiệu tích cực đến não bộ.
- Thay đổi ngôn từ: Thay vì nói: “Tôi không thể làm được,” hãy thử: “Tôi sẽ cố gắng thêm một lần nữa.”
- Tập trung vào giải pháp: Viết ra 3 giải pháp thay vì cứ mãi tập trung vào vấn đề.
Thay đổi cách nhìn và hành động, bạn biến nó thành người bạn đồng hành thay vì kẻ cản trở.
4. Làm thế nào để lãnh đạo và quản lý cấp trung nâng cao EQ nhờ vào cảm xúc?
4.1. Lắng nghe và thấu hiểu đội nhóm
“Lắng nghe không chỉ là nghe, mà còn là cảm nhận.”
Lắng nghe là chìa khóa xây dựng lòng tin; lãnh đạo EQ cao luôn đồng cảm và hiện diện khi nhân viên cần.
- Hãy thử: Giao tiếp bằng ánh mắt, đặt câu hỏi mở và phản hồi tích cực như: “Tôi hiểu điều này không dễ dàng.”
4.2. Phản hồi tích cực và xây dựng
“Cách bạn phản hồi có thể khiến người khác phát triển – hoặc sụp đổ.”
Hãy tập trung vào hành vi, không phải con người.
Ví dụ: Thay vì nói: “Bạn không có trách nhiệm,” hãy nói: “Deadline chưa được hoàn thành. Chúng ta cần tìm cách cải thiện.”
4.3. Đầu tư phát triển bản thân
EQ là hành trình rèn luyện liên tục: tham gia khóa học, thực hành mindfulness, và học từ phản hồi đội nhóm.
5. Kết luận: Kiểm soát cảm xúc – Nền tảng của sự thành công bền vững
“Thành công bền vững bắt đầu từ bên trong – nơi bạn kiểm soát được chính mình.”
Trong cuộc sống và công việc, cảm xúc sẽ luôn tồn tại – nhưng làm thế nào để bạn kiểm soát chúng?
Hãy thấu hiểu bản thân, tạm dừng trước khi phản ứng, và biến cảm xúc tiêu cực thành động lực.
Bạn có sẵn sàng để trở thành phiên bản lãnh đạo xuất sắc nhất?
Hãy hành động ngay hôm nay – kiểm soát cảm xúc chính là chìa khóa mở ra thành công của bạn.